Veelgestelde vragen

+Op welke leeftijd kun het het beste met een beugel beginnen?

Als het leuk is om een beugel te dragen en er nog flink wat groei en gebitsontwikkeing voor de boeg is. Dat is meestal in groep 8 van de basisschool. Jonger starten heeft meestal niet veel zin. Alleen als de tanden zo ver naar voren staan dat er steeds tegenaan gestoten wordt en tanden beschadigd raken, of als er gepest wordt met de stand van het gebit, of als er een zogenaamd ‘centenbakje’ (een onderkaak die de bovenkaak voorbij groeit) ontstaat, kan het zinvol zijn om eerder te beginnen. Kinderen die een schisis hebben, moeten vaak al met 8 of 9 jaar beginnen met hun langdurige orthodontische behandeling.

+Moet het gebit uitgewisseld zijn om te beginnen met een beugel?

Nee, dat hoeft helemaal niet. Bij veel correcties is groei nodig van het gezicht. En soms is het wisselen pas klaar, als die groei al grotendeels achter de rug is. In dat geval zou het jammer zijn om pas na het wisselen te starten met de behandeling. Want dan zijn de mogelijkheden die de groei nog bood niet meer te gebruiken. Als een latere start in een bepaald geval handiger is, zal de orthodontist dat wel vertellen. De orthodontist ziet liever 10 kinderen te jong op een eerste consult dan 1 te oud.

+Mag je een vaste beugel poetsen met een electrische tandenborstel?

Ja, dat is geen enkel probleem. Electrisch poetsen met de moderne electrische tandenborstels blijkt veilig en effectief. Soms zelfs effectiever dan poetsen met een gewone tandenborstel. Er moet wel op gelet worden dat alle tanden en kiezen van alle kanten goed gepoetst worden. Dit geldt voor beide soorten tandenborstels: electrisch of gewoon. Je hoeft niet bang te zijn dat je de brackets/slotjes van de tanden af poetst.

+Is fluoride belangrijk?

Ja. Fluoride (vaak ten onrechte ‘fluor’ genoemd) is een belangrijke stof voor het sterk houden van het glazuur van het gebit. Het beschermt het glazuur tegen de zuuraanvallen van de bacteriën in de tandplaque bij het snoepen. De bacteriën eten suikers en scheiden melkzuur af. Dit melkzuur onttrekt kalk (calcium) aan het glazuur. Zo ontstaan gaatjes. Poetsen met een fluoridetandpasta is erg verstandig. In sommige gevallen is het ook verstandig om aanvullend te spoelen met een fluoride-spoelmiddel (zoals ACT). Dit is met name zo, wanneer het moeite kost om voldoende goed te poetsen. Het fluoride advies van het Ivoren Kruis kunt u hier lezen.

+Wat is tanderosie?

Tanderosie is de aantasting van het tandglazuur door de inwerking van zuren. Gaatjes ontstaan door de combinatie van suikers en bacteriën, maar tanderosie kan in een schoon gebit ontstaan door de directe inwerking van zuren uit het voedsel of uit frisdranken. Deze zuren lossen een klein laagje van het glazuur op. Wees dus voorzichtig met zure dranken, zoals vruchtensap of icetea. Geef het speeksel kans om de aantasting door zuren te herstellen door een uur na het drinken van zure dranken NIET de tanden te poetsen. Dit klinkt gek, maar het poetsen verwijdert anders het door zuren zacht gemaakte laagje glazuur voorgoed. Het speeksel zal anders door de aanvoer van kalk (calcium) het glazuur proberen te herstellen. De achterkant van de boventanden is de meest gevaarlijke plek, omdat daar de tong het zachte verweekte laagje er al af schraapt, voordat het speeksel in staat is om het glazuur te herstellen. Meer informatie kunt u lezen op de website www.tandvriendelijk.nl. U kunt ook informatie over zure dranken downloaden. Het Ivoren Kruis heeft ook een folder over tanderosie.

+Is alles met een beugel te verhelpen?

Nee. Er kan heel wat, maar de mogelijkheden zijn beperkt door de kwaliteit van het gebit, door de groei als die er nog is, door het groeipatroon, enzovoort. Verder is de medewerking van groot belang.

+Moet een buitenboordbeugel ook overdag gedragen worden?

Meestal niet. In onze praktijk laten we buitenboordbeugels (headgear) 12 of 14 uren per etmaal dragen. Dat komt er op neer dat de buitenboordbeugel na het avondeten in moet en daarna gedurende de hele nacht gedragen moet worden. Daarbij nog soms nog 2 uren in de middag, bijvoorbeeld onder het huiswerk maken.

+Wanneer ben je te oud voor een beugel?

Als het gebit niet meer stevig genoeg in het tandvlees staat om het nog zonder schade te kunnen veranderen. Of als er niet genoeg tanden en kiezen meer over zijn om er nog wat van te maken. De oudste patiënte die we succesvol behandelden was 71 jaar. En zij had nog een prima gebit! Dus alleen in jaren is het niet uit te drukken. Iemand van 20 jaar vindt zichzelf soms al ‘te oud’. Terwijl iemand van 35 jaar vooruit kijkt en de volgende 35 jaar toch nog een recht gebit wil hebben.

+Wordt ik door de orthodontist zelf behandeld?

De orthodontist maakt in overleg met u het behandelplan en bespreekt dat ook persoonlijk met u. In onze praktijk wordt u door de orthodontist zelf behandeld. Er vindt wel taakdelegatie plaats. Dat betekent dat waar mogelijk een deel van de taken van de orthodontist wordt overgenomen door een assistent. De assistent is hiervoor intern en extern opgeleid, bekwaam en bevoegd verklaard.

De assistenten werken altijd in nauwe samenwerking en onder supervisie van de orthodontist waarbij de orthodontist altijd eindverantwoordelijk is.

+Waarom zijn er zo weinig orthodontisten?

Vanwege een vermeend overschot aan tandartsen begin jaren tachtig werden door de overheid twee (Utrecht en Groningen) van de vijf tandheelkundige faculteiten gesloten en twee faculteiten in Amsterdam samengevoegd. Toen waren er uiteindelijk nog maar twee faculteiten over: Amsterdam en Nijmegen. Het aantal opgeleide tandartsen daalde van 480 per jaar naar 120! Terwijl het percentage vrouwelijke tandheelkundestudenten steeg van 10% tot 50%. Omdat de orthodontistenopleidingen aan de tandartsopleidingen vastzaten, werden ook deze gesloten. Hierdoor verdwenen ook 22 van de 40 specialisatieplaatsen tot orthodontist, wat de instroom van nieuwe orthodontisten meer dan halveerde. Dit terwijl er destijds al sprake was van een tekort aan specialistische orthodontische zorgverlening.

Mede op dringend advies van de beroepsgroep van orthodontisten zelf, vertegenwoordigd in de Kamer Tandheelkundig Specialisten van het Capaciteitsorgaan, heeft VWS recent besloten tot uitbreiding van het aantal opleidingsplaatsen. Ook de tandheelkundefaculteit in Groningen is weer heropend.

Het landelijk aantal opleidingsplaatsen vanaf augustus 2005 ligt met 36 echter nog 10% onder het niveau van 20 jaar geleden. Omdat de specialisatie 4 jaren duurt, betekent een aantal van 36 opleidingsplaatsen dat er gemiddeld elk jaar 36 gedeeld door 4 = 9 orthodontisten voor heel Nederland afstuderen. Het is dus niet, zoals zo vaak gedacht, gezegd en gepubliceerd, een complot van de orthodontisten om weinig collegae op te leiden. Het is een foute keuze gebleken van de overheid om eind jaren tachtig de tandheelkunde opleidingen zo fors te snoeien. Daarom hebben de orthodontisten het nu zo druk, en de tandartsen ook!